اقلید مرکز شهرستان اقلید، یکی از شهرهای شمالی استان فارس ایران میباشد. فاصله آن از شیراز، اصفهان، یزد و یاسوج به ترتیب ۲۷۵، ۲۳۰، ۲۱۰ و۱۸۰ کیلومتر میباشد. این شهر یکی از مناطق کوهستانی وسرسبز فارس است ودارای آب هوای سرد و کوهستانی است. ارتفاعاتی برفگیر دارد که موجب میشود مناظر زیبای برفی تقریباً تا اوایل فصل بهار درآن مشاهده شود. بارش برف مناظری چشم نواز در زمستان و تفرج گاههایی بی بدیل از چشمههای جوشان و رودخانههای خروشان، در فصل بهار و تابستان میآفریند. کوههای بلند درطول مسیرجادهای زیبا پدیدمیآورند وجود دشتهای بسیار وسیع وحاصلخیز در اطراف آن مانند دشت نمدان، آسپاس وپکان در فصل بهار چشماندازی روح نوازرابرای هرگردشگر تصویر میکنند. درفصل تابستان درکنار هوای خنک ومطبوع حضورعشایر بررونق تفریحی آن میافزاید. واحدهای اقامتی هتل شهرداری و هتل کیان در تمام طول سال و مدارس در تعطیلات نوروزی و فصل تابستان پذیرای میهمانان و گردشگران میباشند.
پارک انقلاب، پارک پارسیان، تفرج گاه محمد رسولالله، سرداب، بید سبحان، دامنههای کوه بل، دریاچه کافتر، آبشار تنگ براق، قدمگاه سده، چشمه بالنگان حاجیآباد، گور بهرام، آسپاس، باغ گل خارستان، قلعه شهرآشوب، پارک شهرآشوب، فی منی حسنآباد، قوره دان امامزاده اسماعیل و چشمه امامزاده سید محمد کافترو چشمههای متعددی که فضاهای فرح بخش و زیبایی را فراهم آوردهاند به همراه دامنه کوهها و سواحل رودخانههاو حاشیه سد ملاصدرااز مهمترین جاذبههای طبیعی شهر و شهرستان اقلید به شمار میآیند.
شهرستان اقلید جزء مناطق کوهستانی و مرتفع کشور به شمار میرود و شهر اقلید دومین شهر بلند در استان فارس پس از صفاشهر و ششمین شهر مرتفع کشور است. این شهر یکی از نواحیی بادخیز استان بوده و اکثر مواقع سال سرعت باد قابل ملاحظه است.
آنچه میتوان دربارهٔ قدمت تاریخی شهرستان اقلید بیان نمود به استناد آثاری است که از کتب تاریخی و سفرنامههای جهانگردان به جای مانده و بیانگر این است که اقلید در دوران پیش از اسلام نیز شهری آباد و مطرح بوده است.
جاذبه های تاریخی
حوض دختر گبر وکتیبه پهلوی درمرکزشهر اقلید درسینه کوهی ازدل سنگ فضایی دوپلهای تراشیده است که دروسط گودالی به ارتفاع ۳۰ سانتیمتر حفرشده است که مشهور به دختر گبر است. به یکی از دیوارههای این مکان کتیبهای به خط پهلوی ساسانی درفضایی به طول ۲ متر وعرض ۸۸ سانتیمتر کنده شده است.
کاروانسراهای کناس
شهر آشوب (قلعه شهرآشوب) این قلعه بسیارزیبا متاسفنه چندی است که مورد تخریب واقع شده
منبر و کتیبه مسجد جامع
قلعه آسپاس
باتلاق گور بهرام
جاذبه های مذهبیامام زاده سید محمد:بقعه متبرک این امام زاده در فاصله ۷۹ کیلومتری جنوب شرقی اقلید درنزدیکی دریاچه کافترواقع شده است. امام زاده سیدمحمد ازنوادگان حضرت علی است. اطراف این امام زاده درختان فراوان وچشمه سارهایی وجود دارد که طراوت خاصی به منطقه داده است.
امام زاده عبدالرحمن : بقعه متبرکه امام زاده در مرکز شهر ودرکنار کوه حوض دختر گبر قراردارد. بقعه این امام زاده دارای دو گلدسته وگنبد است که درشبستان وصحن جلوی آن گلزارشهدای اقلیدقراردارد. ودرانتهای شرقی آن مرقدامام زاده عبدالرحمن قراردارد. ضریح این امام زاده باقلم کاریهای زیبا مزین شده است.
جاذبه های طبیعیچشمه محمد رسولالله :این چشمه درجنوب غربی شهر اقلید ودرفاصله ۵ کیلومتری آن قراردارد. این چشمه که اززیر یک تپه سنگی وخاکی میجوشد پس از ورود به یک حوضچه از طریق نهری کوچک باغهای اطراف را آبیاری میکند. نام قدیمی این چشمه رودخانه شکاب بوده که طی ۱۰۰ سال گذشته به چشمه محمد رسولالله
تنگ براق:ازتفرجگاههای طبیعی وکوهستانی اقلیداست که درفاصله ۸۰ کیلومتری جنوب شهرقرار گرفته است این منطقه دارای پوشش گیاهی فراوان ودره سبز وخرم درپایه رشته کوه لیله مند واقع شده است. دراین تنگ کتیبهای به خط پهلوی ساسانی وجود دارد.
دریاچه کافتر (شادکام):این دریاچه بامساحتی درحدود ۴۸ کیلومترمربع یکی ازدریاچههای آب شیرین استان فارس است که درجنوب شرقی شهرستان اقلید واقع شده است واززیستگاههای بسیار ارزشمند پرندگان مهاجرمحسوب میشود.
رودخانه شادکام:این رودخانه که در گذشته به نام رودخانه سا ریاتن مشهوربود ازچشمهای به همین نام درارتفاعات کوه آلما لیجه سرچشمه میگیرد وپس از آبیاری دشت نمدان به دریاچه کافتر میریزد.
رودخانه کر: رودی که ازکوههای سیدمحمدوپالانگری درشهرستان اقلید سرچشمه میگیرد وپس از پیوستن آب تعدادی از چشمههای این شهرستان به آن بانام رودخانه کر ازناحیه تنگ براق به شهرستان مرودشت وارد میشود.
چشمه بالنگان:چشمه حاجیآباد (بالنگان) باجلوههای بسیارزیبا وتفرجگاهی درمنطقهای به وسعت سه کیلومتر درمحدوده شهرستان اقلیدقرار دارد.
چشمه قدمگاه سده یا چشمه قدمگاه:این چشمه درشهر سده یا سده (فارس) درمحلی باپوشش گیاهی مناسب ومحوطهای سرسبز ودرختکاری شده قراردارد. موقعیت این چشمه برای ایجاد تأسیسات پذیرایی بین راهی بسیارمناسب است. درحال حاضر چشمه فوق پس ازانباشت دریک حوضچه بخشی از زمینهای اطراف راآبیاری میکند.
چشمه جوتو:این چشمه درمجاورت جاده آسپاس شهرستان اقلید دردامنه ارتفاعات کوه حسینی قرارگرفته ومنطقهای مناسب برای تأسیس پارک جنگلی وایجادگردشگاه است.
کوه سفید:این کوه مطابق جهت عمومی زاگرس ازشمال غربی به جنوب شرقی کشیده شده است و۳۹۴۳ متر ارتفاع بلندترین نقطه شهرستان اقلید است که درشمال شرقی استان قراردارد.
روستای محمدآباد:این روستا که از توابع شهرستان اقلید است ودر بخش مرکزی دهستان خسرو وشیرین قراردارد. درضلع جنوبی این روستا محوطهای بامساحت شش کیلومتروجود دارد که آبهای سطحی وپوشش گیاهی مرکب از درختان بید سپیدار ونارون چشمانداز زیبایی به آن بخشیده وارزش گیاهی ویژه ایجادکرده است.
روستای دژکرد:درحدفاصل میان کاکان قراردارد که ازچشم انداز طبیعی زیبا برخوردار است. این محل درطول سال مورد بازدید گردشگران قرارمی گیرد. این روستا درفاصله ۱۰ کیلومتری تنگ براق قرار دارد فراوانی آبهای سطحی کیفیت مناسب پوشش گیاهی درختان جنگلی وآب هوای مطبوع کوهستانی ازویژگیهای ارزشمندی است که این منطقه رادرشمار یکی ازجاذبههای طبیعی استان قرارداده است.